Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) hebben een akkoord gesloten. Het doel van dit akkoord is om een transitie te maken naar een duurzame, toekomstbestendige en betaalbare gehandicaptenzorg. Het akkoord is afgesloten voor vijf jaar en loopt tot en met 2026.
ZN en de VGN stellen dat een toekomstbestendige gehandicaptenzorg vraagt om andere, vernieuwende manieren om de zorg te organiseren. Aan de hand van vijf thema’s, de zgn. kanslijnen, geven ze vorm aan het anders organiseren van betaalbare zorg. Het Landelijk akkoord gehandicaptenzorg is al verstuurd naar de zorgorganisaties.
KansPlus is zeer verontrust over de gevolgen van dit akkoord voor de kwaliteit van leven voor mensen met een verstandelijke beperking en vraagt aandacht voor het volgende:
- Het is onvoorstelbaar dat in deze tijd een dergelijk akkoord tot stand is gekomen zonder gelijkwaardige inbreng van cliëntorganisaties.
- Het is zeer zorgelijk dat de verantwoordelijkheid van zorgaanbieders voor het bieden van kwalitatief goede zorg gericht op het bevorderen van de kwaliteit van leven wordt vervangen door de verantwoordelijkheid van zorginstellingen voor het werken aan duurzame, toekomstbestendige en betaalbare gehandicaptenzorg. Het gaat om zorg en ondersteuning aan mensen.
- Zorgaanbieders hebben een eigen verantwoordelijkheid om de instroom van nieuwe zorgverleners te bevorderen en de uitstroom te beperken door het verbeteren van arbeidsvoorwaarden en werkomstandigheden.
- Het is onbegrijpelijk dat er geen aandacht is voor de alsmaar toenemende bureaucratie en overhead in zorginstellingen. Ook worden geen grenzen gesteld aan het eigen vermogen dat bij sommige zorgaanbieders buitensporig hoog is.
- Het streven om de instroom in de Wlz te beperken leidt niet tot verlaging van de kosten op landelijk niveau. Het is een verschuiving van de kosten van de Wlz naar Wmo en van zorgkantoren naar gemeenten. Kostenverlaging kan alleen gerealiseerd worden als mensen niet meer de zorg krijgen die ze nodig hebben. Onvoldoende zorg in de WMO kan leiden tot ernstige problemen voor mensen en tot de ontwikkeling van een meer complexer zorgvraag.
- Als VGN en ZN gezamenlijk streven naar een verminderde instroom wordt de positie van het CIZ als orgaan voor onafhankelijke indicatiestelling aangetast.
- Inzet van technologie leidt niet alleen tot vereenzaming van mensen, maar ook tot een reductie van het beroep van de zorgverlener tot het verrichten van functionele handelingen. Daarmee wordt voorbij gegaan aan de noodzaak tot het bieden van nabijheid.
- De inzet van professionele zorg wordt aanvullend gemaakt op de inzet van mantelzorgers. Zij worden verantwoordelijk gemaakt voor problemen die zorgaanbieders hebben om hun verantwoordelijkheid voor goede zorg waar te maken.
- De voorgestelde verschraling van de dagbesteding zal direct leiden tot een verschraling van de kwaliteit van leven van de betrokkenen. Woninggebonden dagbesteding zal niet leiden tot vermindering van de personeelskosten, tenzij er van wordt uitgegaan dat deze dagbesteding er door de woonbegeleiders maar even bijgedaan word
Vrijdag 1 april hebben de cliëntenorganisaties Iederin, KansPlus en LFB en gesproken over het Landelijk Akkoord gehandicaptenzorg. VGN en ZN hebben aangegeven dat het niet betrekken van de cliëntenorganisaties bij de totstandkoming van het landelijk akkoord niet juist was. De kennis vanuit het cliënt- en naastenperspectief is gemist en de effecten van het akkoord waren onvoldoende in beeld. Ook is geconstateerd dat er goede intenties en bedoelingen ten grondslag liggen aan het akkoord.
De cliëntenorganisaties hebben in dit overleg de risico’s en ongewenste effecten benoemd via de lijn die aangegeven is in de Inleiding en Ambitie van het landelijk akkoord. Op 7 april heeft een vervolgoverleg plaatsgevonden.
Wij houden u via onze websites op de hoogte over de verdere ontwikkelingen omtrent dit bestuurlijk akkoord wat van grote invloed is op de kwaliteit van leven en zorg voor mensen met een verstandelijke beperking.
(Lees hier het volledige bestuurlijk akkoord ‘Transitie naar een toekomstbestendige gehandicaptenzorg’ van VGN en ZN)